Ngièng Hŭk «Lâung Sié-biéng cĭ Gék» (論世變之亟) Bàng-uâ Lò̤-mā-cê Bēng

Bìng Dṳ̆ng-ùng Mì-gĭ ùng-kó gì bēng-buōng, huăng có̤ Bàng-uâ Lò̤-mā-cê.


Ŭ-hŭ! Guăng gĭng-nĭk cĭ sié-biéng (世變), gái cê̤ṳ Cìng ī-lài ê īu iŏk sṳ̆ cĭ gék iā. Hù sié cĭ biéng iā, mŏk dĭ gì sū ìu iòng, giōng ì mìng cĭ uăk ông-huôi (運會). Ông-huôi gé sìng, chŭi séng-ìng ù sū ùi lĭk, gái sèng-ìng ĭk ông-huôi dṳ̆ng cĭ ék ŭk (物). Gé ùi gì dṳ̆ng cĭ ék ŭk, ôi nèng chṳ̄ ông-huôi ì duōng-iè cĭ, ù sê lī iā. Bī séng-ìng ciā, dĕk dĭ ông-huôi cĭ sū ìu-chṳ̆ (由趨), ì ngĭk-dū (逆睹) gì lìu-gĭk (流極). Mì dĭ gì sū ìu-chṳ̆, gó hâiu tiĕng ì hông tiĕng-sì; mì ngĭk-dū gì lìu-gĭk, gó siĕng tiĕng ì tiĕng bók ùi (違). Ṳ̀-sê còi-sìng (裁成) hô-sióng (輔相), ì dê tiĕng-hâ ṳ̀ cé ăng. Hâiu cĭ ìng cê̤ṳng ì guăng gì sìng-gŭng, sôi iŏk séng-ìng cĭng nèng duōng-iè ông-huôi iā ciā, ì bók dĭ séng-ìng cĭ chŭ ù īu sê̤ṳ iā. Cék ṳ̀ gĭng-nĭk Dṳ̆ng cĭ gáiu-náng (搆難), géu sū ìu-lài, hù kī ék diĕu ék sĭk cĭ gó iā căi!

Siòng ôi Dṳ̆ng-sā̤ sê̤ṳ-lī, gì có̤i bók dùng ì duáng hù bók kō̤ hăk ciā, mŏk dâi ṳ̀ Dṳ̆ng cĭ ìng hó̤ gū ì huók (忽) gĭng, să̤ cĭ ìng lĭk gĭng ì séng gū; Dṳ̆ng cĭ ìng ī ék dê ék luâng, ék sêng ék sŏi ùi tiĕng hèng ìng sê̤ṳ cĭ cê̤ṳ-iòng, să̤ cĭ ìng ī nĭk cèng ù giŏng, gé sêng bók kō̤ hŭk sŏi, gé dê bók kō̤ hŭk luâng, ùi hŏk-sṳ̆k céng-huá cĭ gĭk-cáik (極則). Gái ngō̤ Dṳ̆ng-guók séng-ìng cĭ é, ī-ùi ngù hĭ bók dĭ ṳ̄-dêu cĭ ùi ù-cêng-câung (無盡藏), ì ìng-sĭng cĭ lìng, gēu nĭk kăi-iŏk iŏng, gì gĭ-kiēu (機巧) dé-nèng (智能), kō̤-ī sùng-dé (馴致) ṳ̀ bók cháik iā. Ì ngù dŭk dé cĭ ì bók ùi ô ciā, gái sĕng-mìng (生民) cĭ dô̤, gĭ ṳ̀ siŏng ăng siŏng iông ì ī. Hù tiĕng-dê cĭ ŭk-sāng īu âing, ì sĕng-mìng cĭ siê-ṳ̆k ù gṳ̀ng, cṳ̀-ṳ̄ (孳乳) céng (寖) dŏ̤, cóng-càng (鐫鑱) nĭk guōng (廣), chṳ̄ cṳ̆ng bók cé̤ṳk cĭ sié iā. Ŭk bók cé̤ṳk cáik bê cĕng, ì cĕng ciā ìng-dô̤ cĭ dâi-huâng iā. Gó nêng (寧) ī cī-cé̤ṳk (止足) ùi gáu (教), sṳ̄ gáuk ăng ṳ̀ páuk-pī (樸鄙) cuŏng-mùng (顓蒙), gĕng-cŏk (耕鑿) iŏng ī sê̤ṳ gì diōng-siông, sê̤ṳ-gó Chŭng-chĭu dâi-ék-tŭng. Ék-tŭng ciā, bìng cĕng cĭ dâi gṳ̆k (大局) iā. Cìng cĭ siĕu (銷) bĭng hùng (焚) cṳ̆, gì cáuk-ê̤ṳng gái ĭk ìu (猶) sê. Gáung ì cé ṳ̀ Sóng ī-lài cĭ cié-kuŏ (制科), gì huòng cĕng iù ùi chĭng chiā uōng. Chṳ̄ ìng-ìng cŏng-séng cĭ cṳ̆, sṳ̄ gì huāng-hók tìng-cièng (沈潛), ì gì dô̤ siòng câi iŏk uōng iŏk gê̤ṳng, īu ê̤ṳng ù ê̤ṳng cĭ cié. Hièng (懸) gáik (格) ùi ciĕu (招) é, ì siông-dé (上智) īu bók bê dáik cĭ iŭ, hâ-ngṳ̀ (下愚) īu hĕ̤k kō̤ dáik cĭ kéng, ṳ̀-sê gṳ̄ tiĕng-hâ cĭ séng-dé (聖智) hò̤-giĕk (豪傑), cé-huàng (至凡) īu sṳ̆-lê̤ṳ cĭ lùng (倫), ngù dóng (頓) báik-hèng (八紘) cĭ uōng ī sĭu cĭ, cék hĕ̤k lâu tŏng-ciŭ cĭ ngṳ̀, ì ī bŭk (暴) săi (鰓) duáng gì (鰭), dòi-iòng (頹然) lō̤ é, siông hò̤-nèng ùi tŏi pŏ̤ cô làng cĭ sê̤ṳ iā căi! Ciă hŭ! Chṳ̄ cĭng séng-ìng lò̤-lṳ̀ng (牢籠) tiĕng-hâ, bìng cĕng mèng (泯) luâng cĭ cé-sṳ̆k (至術), ì mìng-dé (民智) ĭng cĭ ī nĭk ṳ̄ (窳), mìng-lĭk ĭng cĭ ī nĭk sŏi. Gì géu (究) iā, cé bók-nèng ṳ̄ nguôi-guók cĕng ék dáng (旦) cĭ mêng, cáik séng-ìng gié-lê̤ṳ cĭ sū bók gĭk ciā iā. Chŭi iòng, sṳ̄ cé ṳ̀ gĭng, ngù ùi ngù dê, ì kuá hāi cĭ ké-cĭu bók lài, sáuk (縮) dê cĭ hĭ-chiă (飛車) bók cé, cáik Sìng-cĭu cĭ cé̤ṳng, lō̤ sṳ̄ bók ṳ̄ ê-cŭk siŏng uōng-lài. Hó ciā siòng hiōng gì hó, bìng ciā siòng ăng gì bìng. Mìng tiĕng-dĕk (天澤) cĭ ngiê, cáik guăng-lī (冠履) cĭ hŭng ngièng; cùng (崇) iù-iông (柔讓) cĭ gáu, cáik hiĕu-lìng (囂凌) cĭ hŭng (氛) mèng (泯). Piĕng-căi (偏災) chŭi huàng, īu buō cṳ̆ (補苴) cĭ sṳ̆k; uòng-hù (萑苻) chŭi huō (夥), īu càu-cuŏk (剿絕) cĭ huŏng. Chṳ̄ cé̤ṳng (縱) nàng (難) ngiòng (言) cé-dê (郅治) hù (乎), ĭk ê̤ṳng siŏng ăng ì ī. Ì sṳ̆k (孰) é huâng (患) siòng chók ṳ̀ sū lê̤ṳ cĭ nguôi, nāi īu hò̤ ŭk tái-să̤ gì ìng ciā, gái cê̤ṳ gŏ̤ sōng (顙) chĭng mŭk (目) cĭ lùng, căk-chṳ̄ (雜處) chṳ̄ giék īng (衽) piĕng (編) huák (髪) cĭ dṳ̆ng, cáik ngō̤ sé̤ṳ (四) chiĕng nièng ùng-ŭk sĭng-mìng (聲明), ī huáng-iòng (渙然) īu bók cṳ̆ng-nĭk (終日) cĭ lê̤ṳ. Dâi (逮) gĭng-nĭk ì sṳ̄ dĭ gì ngùi (危), hò̤ ê Cà̤ (齊) Huàng-gŭng (桓公) ī giéng tóng cĭ nĭk, ùi sêu bêng (病) cĭ sṳ̄ iā căi!

Hù ṳ̄ Huà-ìng (華人) ngiòng să̤ dê, siòng kū ṳ̀ nàng ngiòng gì cĭng. Còng bī-ngō̤ cĭ giéng ciā, hók (弗) chák sê̤ṳ-sĭk (事實), diĕk (輒) ngiòng Dṳ̆ng-guók ùi lā̤-ngiê (禮義) cĭ kṳ̆, ì dŭng să̤ sáuk (朔) nàng, huàng ngù uòng-lìng (王靈) sū hók gái ciā, gṳ̄ ùi kēng-iòng Ì-dĭk (夷狄), chṳ̄ ék bé (蔽) iā. Mìng-sék (明識) cĭ sê̤ṳ, ṳ̆k ék guók hiēu-iòng ṳ̀ bī-chṳ̄ cĭ cìng-sĭk (情實), gì ngiê-lâung cê̤ṳ bók dáik bók còng sê-hĭ (是非) cĭ gŭng. Ì chiēng ìng hô sṳ̆, siòng lié (詈) gì ê̤ṳ-siù (譽仇) ì buôi (背) buōng, chṳ̄ êu ék bé iā. Ì bók dĭ dù sék ék-gĭ cĭ chŭng-mìng ī cê̤ṳ kĭ (欺), ì siòng sêu tă-cŭk cĭ chĭng-ū (侵侮), ì mŏk ṳ̄ sùi-hò̤ (誰何). Dṳ̆ng-ái (忠愛) cĭ dô̤, gó ṳ̀ sê hù? Cĭu (周) Kūng (孔) cĭ gáu, êu ṳ̀ sê hù? Gŭng dēng niêng cĭ, gĭng cĭ Ì-dĭk, hĭ ìu gū cĭ Ì-dĭk iā. Gĭng cĭ chĭng să̤-ìng ciā, uăk bī siêng guói-gié (會計) ì ī, êu uăk bī siêng gĭ-kiēu ì ī. Bók dĭ ngù gĭng cṳ̀ cĭ sū giéng sū ùng, ṳ̀ ké-gĭ bĭng-gái cĭ lùng, găi gì hìng-hâ (形下) cĭ chŭ-cék (粗跡), cék sū-ôi tiĕng-sáung (天算) gáik-dé cĭ có̤i cĭng, ĭk gì nèng sê̤ṳ cĭ giéng-duăng (見端), ì hĭ mêng-mĕk (命脈) cĭ sū-câi. Gì mêng-mĕk ùng (云) hò̤? Gēu áik (扼) iéu ì dàng, bók nguôi ṳ̀ hŏk-sṳ̆k cáik tók (黜) ngôi (偽) ì cùng cĭng, ṳ̀ hìng céng cáik kók sṳ̆ ī ùi gŭng ì ī. Sṳ̆ nê ciā, ṳ̄ Dṳ̆ng-guók lī-dô̤ chŭ ù ê iā. Gó bī hèng cĭ ì siòng tŭng, ngù hèng cĭ ì siòng bêng ciā, cáik cê̤ṳ-ìu bók cê̤ṳ-ìu ê (異) é (耳).

Hù cê̤ṳ-ìu ék ngiòng, cĭng Dṳ̆ng-guók lĭk-gū (歷古) séng-hièng (聖賢) cĭ sū chĭng ói (畏), ì cṳ̀ng ê-siòng (未嘗) lĭk ī ùi gáu ciā iā. Bī să̤-ìng cĭ ngiòng uăk: “Mì tiĕng sĕng mìng, gáuk gê̤ṳ hó-bé (賦畀), dáik cê̤ṳ-ìu ciā nāi ùi cuòng-sêu (全受).” Gó ìng-ìng gáuk dáik cê̤ṳ-ìu, guók-guók gáuk dáik cê̤ṳ-ìu, dâ̤ (第) ô (務) lêng (令) ù (毋) siŏng chĭng-sōng (侵損) ì ī. Chĭng ìng cê̤ṳ-ìu ciā, sṳ̆ ùi ngĭk tiĕng-lī, cĕk (賊) ìng-dô̤. Gì sák ìng siŏng ìng gĭk dô̤-sék (盜蝕) ìng cài-ŭk, găi chĭng ìng cê̤ṳ-ìu cĭ gĭk-dé (極致) iā. Gó chĭng ìng cê̤ṳ-ìu, chŭi guók-gŭng bók nèng, ì gì hìng-géng (刑禁) ciŏng-dèu (章條), iéu găi ôi chṳ̄ siék é (耳). Dṳ̆ng-guók lī-dô̤ ṳ̄ să̤ huák cê̤ṳ-ìu có̤i siŏng sê̤ṳ ciā, uăk sé̤ṳ (恕), uăk giék-gṳ̄ (絜矩). Iòng ôi cĭ siŏng sê̤ṳ cáik kō̤, ôi cĭ cĭng dùng cáik dâi bók kō̤ iā. Hò̤ cáik? Dṳ̆ng-guók sé̤ṳ ṳ̄ giék-gṳ̄, cuŏng ī dâi ìng gĭk ŭk ì ngiòng. Ì să̤-ìng cê̤ṳ-ìu, cáik ṳ̀ gĭk ŭk cĭ dṳ̆ng, ì sĭk ngê̤ṳ (寓) sū-ī còng ngō̤ ciā iā. Cê̤ṳ-ìu gé ê, ṳ̀-sê gùng (群) ê cùng-iòng (叢然) ī sĕng. Chŭ gṳ̄ ék nê ngiòng cĭ: Cáik ṳ̀ Dṳ̆ng-guók có̤i dé̤ṳng săng-gŏng, ì să̤-ìng sīu mìng bìng-dēng; Dṳ̆ng-guók chĭng chĭng, ì să̤-ìng siông hièng (賢); Dṳ̆ng-guók ī háu dê tiĕng-hâ, ì să̤-ìng ī gŭng dê tiĕng-hâ; Dṳ̆ng-guók cŏng cuō, ì să̤-ìng lṳ̀ng (隆) mìng; Dṳ̆ng-guók gói ék (一) dô̤ (道) ì dùng (同) hŭng (風), ì să̤-ìng hī dōng (黨) gṳ̆ (居) ì cĭu (州) chṳ̄ (處); Dṳ̆ng-guók dŏ̤ gê-hói (忌諱), ì să̤-ìng cé̤ṳng gĭ-pèng (譏評). Gì ṳ̀ cài-ê̤ṳng (財用) iā, Dṳ̆ng-guók dé̤ṳng ciék lìu, ì să̤-ìng dé̤ṳng kăi nguòng; Dṳ̆ng-guók dŭi sùng-páuk (淳樸), ì să̤-ìng giù huăng-ngṳ̀ (歡虞). Gì ciék ŭk iā, Dṳ̆ng-guók mī (美) kiĕng-kók (謙屈), ì să̤-ìng ô huák-chṳ̆ (發舒); Dṳ̆ng-guók siông ciék-ùng (節文), ì să̤-ìng ngâu gāng-ê. Gì ṳ̀ ùi-hŏk (爲學) iā, Dṳ̆ng-guók kuă dŏ̤-sék, ì să̤-ìng cŏng sĭng-dĭ. Gì ṳ̀ huô-căi iā, Dṳ̆ng-guók ūi tiĕng-só, ì să̤-ìng sê ìng-lĭk (人力). Iŏk sṳ̆ cĭ lùng, gṳ̄ īu ṳ̄ Dṳ̆ng-guók cĭ lī siŏng káung, ī bêng-còng ṳ̀ liōng-găng (兩間), ì ngù sĭk ê gāng gé̤ṳ (遽) hŭng (分) gì iŭ-kók (優絀) iā.

Cê̤ṳ séng-dâi (勝代) muăk-chó̤ (末造), să̤ lṳ̄ ī tŭng. Dâi gĭk guók-dièu, tăi-hòng (梯航) nĭk guōng. Mā-gă-nà̤ (馬嘉尼, Margary) cĭ chīng bók hèng, Dŭng-éng-dô (東印度) cĭ sṳ̆ gié cé. Dô̤ (道) Hàng (咸) ī-gáung (以降), tì kṳ̆ Ì (夷) cĭ lâung ciā, ĭk cê̤ṳ dĭ gì bê bók kō̤ hèng, gùng huôi sāu sék, ṳ̀-sê bók dáik ī ì lièng īu niék-săng kēu cĭ kăi. Chṳ̄ Guóh (郭) Sê-lòng (侍郎) «Cô̤i-ngiòng» (罪言) sū ôi: “Dâi-dê ké-gĭ (氣機), ék huák bók kō̤ hŭk ák. Sê̤ṳ-dâi-hŭ cê̤ṳ hô (怙) gì sṳ̆, giù ék-ák (抑遏) tiĕng-dê ī huák cĭ gĭ, ê īu nèng séng ciā iā.” Cê̤ṳ mùng-guăng (蒙觀) cĭ, hù kī dŭk bók nèng séng cĭ ì ī, gái ê īu bók huāng gì huô ciā iā. Mì gì ák cĭ ṳ̄ chĭng, gó gì huô cĭ huák iā ṳ̄ liĕk. Bók giéng hù gék-sūi hù? Gì ék cĭ bók hâ, cáik gì gék iā bók gŏ̤. Bók giéng hù huō-iŏk hù? Gì sék cì iā bók ngièng, cáik gì cīng iā bók séng. Săng-sĕk nièng lài, Huô-huâng bìng-êng (頻仍), hò̤ mŏk hĭ chṳ̄ ṳ̆k ák gì gĭ ciā giĕ (階) cĭ lâ̤ hù? Chiā gì huô bók cī chṳ̄. Géu ngù-dōng (吾黨) cĭ sū ùi, gái bók cé ṳ̀ miĕk sé̤ṳ-chiĕng (四千) nièng cĭ ùng-ŭk, ì sùng-dé ṳ̀ nguā-gāi (瓦解) tū-bĕng (土崩), ék huáng (渙) ì bók kō̤ hŭk siŭ bók cĭ iā. Chṳ̄ cĭng mèng-mèng (泯泯) ciā dé-lê̤ṳ (智慮) sū uâng bók gĭk dĭ, ì ùng sṳ̆ cĭ ngiòng, ê īu bók cī ùi găng-ìng (奸人) cĭ ngiòng, cô Ì-dĭk dông-hák (恫喝) ì siéng (扇) gì iêng (焰) ciā iā.

Hù ùi Dṳ̆ng-guók cĭ ìng-mìng, ôi gì īu cê̤ṳ miĕk dùng-cṳ̄ng (同種) cĭ ùi, sū lâung ù nāi tái guó? Chŭi iòng, dâi pī (鄙) ngiòng cĭ. Huŏng să̤-ìng cĭ chŭ lài iā, tì bók ngiê hâi ìng cĭ ŭk, ì ṳ̄ ngō̤ gáiu-náng, chṳ̄ bók dŭk īu-sék sū dùng cĭk (疾), cék bī dŭ ìng-sê̤ṳ, ĭk cé gĭng īng ùi dâi gáiu (詬) ciā iā. Chiā Dṳ̆ng-guók mùng lūi-dièu (累朝) liĕk-séng (列聖) cĭ hĭu (庥), hók-uòng (幅員) cĭ guōng-uōng, ùng-dê (文治) cĭ hĭu-mìng (休明), dô-uŏk (度越) cièng-gū (前古). Ìu gì ṳ̄ ciā, cê̤ṳ ī ôi huàng-mŭk (橫目) mô̤-ì (冒耏) cĭ lùng, mŏk ngō̤ gói iā. Nāi ék-dáng īu só uâng lī nguôi cĭ huŏng-hŭk (荒服) dō̤-ì (島夷), niēu (鳥) ngiòng gì (夔) miêng (面), piĕu-iòng (飄然) lâ̤ (戾) cī (止), káiu (叩) guăng giù tŭng, sū chīng bók dáik, sôi ì dŏk (突) ngō̤ hāi-giŏng, lū (虜) ngō̤ guăng-cāi (官宰), sêng ì cé hùng-hūi gṳ̆ng-kuók (宮闕), cīng-gĭng (震驚) sêng-ṳ̀ (乘輿). Dŏng sê cĭ sì, sū bók sĭk gì nṳ̆k ì chīng gì pì ciā, lĭk bók cé̤ṳk é. Ôi īu ìng iŏng, sīng-sīng (伈伈) hiēng-hiēng (俔俔), dĭ (低) sīu hâ sĭng, gōng gì sê̤ṳ ì cṳ̆ (咨) gì sṳ̆k, chṳ̄ hĭ bêng-guòng (病狂) ù tī (恥) cĭ mìng, bók ùi sê iā. Sê gó Dô̤ Hàng cĭ găng, chék (斥) iòng-ô cĭ gâng, giù kṳ̆ (驅) Ì cĭ cháik ciā, dé chŭi êu (囿) ṳ̀ bók dĭ, sṳ̆k hĕ̤k chŏ̤ gì ī ché̤ṳk, iòng gì ìng ôi hĭ dṳ̆ng háu ciék ngiê ciā dù, dâi bók kō̤ iā. Iòng cé ṳ̀ gĭng cĭ sì, cáik dâi ê é. Hò̤ ī ngiòng cĭ? Gái mèu guók cĭ huŏng, mŏk siêng ṳ̀ duōng huô ì ùi hók, ì ìng-sìng cĭ cô̤i, mŏk dâi ṳ̀ gēu lé (利) ì cê̤ṳ sṳ̆. Hù sê̤ṳ sĕng gĭng-nĭk, bók dū să̤-iòng hó-giòng cĭ hâu ciā, ù mŭk ciā iā. Ôi bók gōng hó-giòng, ì Dṳ̆ng-guók cê̤ṳ kō̤-ī ăng; ôi bók ê̤ṳng să̤-iòng cĭ sṳ̆k, ì hó-giòng cê̤ṳ kō̤ dé; ôi ê̤ṳng să̤-iòng cĭ sṳ̆k, ù sê̤ṳ (俟) ṳ̀ tŭng-dăk sì ô cĭ cĭng ìng-cài, găi hĭ guòng-ê (狂易) sék sĭng cĭ ìng bók ùi chṳ̄. Iòng cáik éng-lùi (印累) sêu-iŏk (綬若) cĭ dù, gì bê giēu (矯) muōi lâ̤ (厲) gáuk (角), ì ṳ̄ tiĕng-dê cĭ gĭ ùi nàng ciā, gì ê̤ṳng-sĭng gái kō̤ giéng é. Siêng hù! Ièu (姚) Lòng-dṳ̆ng (郎中) cĭ ngiòng uăk: “Sié gó īu nêng sê gì guók cĭ ngùi-uòng (危亡), bók ī ê gì ék sĭng ék sóng (瞬) cĭ hó-gói.” Gó tŏi pī-hŭ (鄙夫) cĭ sĭng, gó iŏk uăk: Ngùi-uòng ngùi-uòng, siông bók kō̤ dĭ; cék hĕ̤k ngùi-uòng, tiĕng-hâ gê̤ṳng cĭ. Ngù nâi-hò̤ lêng iŏk-buói cé dáik, ì cê̤ṳ tó̤i chṳ̄ ù guòng-sié (權勢) cĭ dê hù? Kūng-cṳ̄ uăk: “Gēu huâng sék cĭ, ù sū bók cé.” Gó gì duăng kī ṳ̀ dâi-hŭ-sê̤ṳ (大夫士) cĭ hô sṳ̆, ì gì huô kō̤ cé ṳ̀ uòng guók miĕk cṳ̄ng, sé̤ṳ hŭng ngū liĕk, ì bók kō̤ siŭ-sĭk. Ìu sê guăng cĭ, bŭk cĭ cièng-ngiòng (前言), guó hù pēu (否) ià? Ĭ! Gĭng-nĭk Uŏ huô dĕk diêu-duăng (肇端) é. Ngò̤ Huák Ĭng Dáik, bòng-ngū (旁午) diêu-cĭk (調集), chṳ̄ hò̤ ôi (爲) ciā? Chṳ̄ gì sê̤ṳ siông dâi chĭng ngiòng iā căi? Siông ṳ̄ng chĭng ngiòng iā căi! «Sĭ» uăk: “Gì hò̤ nèng sé̤ṳk (淑), cái (載) sṳ̆ (胥) gĭk (及) nĭk (溺).” Êu uăk: “Ciĕng (瞻) ŭ (烏) mī (靡) cī (止).” Sĭng ièu é é̤ṳk, lièu (聊) hŭk (復) ùng-ùng, dĭ ngō̤ cô̤i ngō̤, téng (聽) cĭ iók bó cṳ̆ gŭng.

One response to “Ngièng Hŭk «Lâung Sié-biéng cĭ Gék» (論世變之亟) Bàng-uâ Lò̤-mā-cê Bēng”

  1. […] 論世變之亟,所以醒世也。西元千八百九十五年,初出直報。後轉載國聞報。按國聞報七年創刊津門,與滬上時務報,並爲維新派南北兩喉舌。戊戌既變,一度休刊。翌則轉手東人,報風亦隨易矣。是文也,於今讀之,深爲其然,至有宋防爭句,冷汗不止。爰斗膽註音,以資學人參照。 […]

Discover more from Săng-nguŏk

Subscribe now to keep reading and get access to the full archive.

Continue reading